Viêm mũi dị ứng trẻ em là một trong những bệnh liên quan tới hô hấp vô cùng phổ biến. Đặc biệt là trong thời tiết giao mùa như hiện nay, những triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ho khan, khô họng, nghẹt mũi,… lại càng dễ bùng phát và tái phát, khó chữa trị dứt điểm. Qua bài viết này, Dr.Green chuyên gia bình rửa mũi tại binhruamui.com sẽ giới thiệu cho bạn về viêm mũi dị ứng trẻ em: Cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Tại sao trẻ nhỏ thường bị viêm mũi dị ứng?
Viêm mũi dị ứng ở trẻ em có thể có nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Yếu tố di truyền
Trẻ em có nguy cơ cao mắc viêm mũi dị ứng nếu trong gia đình có người thân nào cũng mắc bệnh dị ứng, như viêm mũi dị ứng, hen suyễn, eczema. Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc di truyền khả năng phản ứng quá mạnh của hệ miễn dịch trước các dị nguyên gây dị ứng.
Tiếp xúc với dị nguyên
Trẻ em thường tiếp xúc nhiều với các dị nguyên gây dị ứng như phấn hoa, bụi, nấm mốc, lông động vật, vi khuẩn, và các chất gây dị ứng trong thực phẩm.
Khí hậu và môi trường
Khí hậu và môi trường có thể ảnh hưởng đến việc trẻ em phát triển viêm mũi dị ứng. Chẳng hạn, môi trường ẩm ướt và có nấm mốc phát triển nhanh có thể gây dị ứng. Ngoài ra, ô nhiễm không khí và tiếp xúc với hóa chất có thể gây dị ứng.
Lối sống và thói quen ăn uống
Lối sống và thói quen ăn uống cũng có thể đóng vai trò trong việc gây viêm mũi dị ứng ở trẻ em. Việc ăn nhiều thực phẩm gây dị ứng, uống nhiều sữa, tiếp xúc với thuốc lá, và thậm chí cả việc sử dụng rượu có thể tác động đến sự phát triển của dị ứng.
Thay đổi môi trường sống
Sự thay đổi trong môi trường sống của trẻ cũng có thể ảnh hưởng đến việc trẻ phát triển viêm mũi dị ứng. Chuyển đổi từ một môi trường nông thôn đến đô thị hoặc thay đổi vùng đất có thể đưa vào tiếp xúc với các dị nguyên mới có khả năng gây dị ứng.
Các loại viêm mũi dị ứng trẻ em
Hiện nay, viêm mũi dị ứng trẻ em có thể chia thành hai loại chính:
Viêm mũi dị ứng theo mùa
Bệnh thường phát triển do tác động của các yếu tố môi trường cụ thể, như bụi, phấn hoa, lông thú cưng, và điều kiện thời tiết biến đổi. Ở miền Bắc của nước ta, viêm mũi dị ứng thường xuất hiện nhiều vào mùa đông và mùa xuân, khi phấn hoa phát tán mạnh mẽ và độ ẩm không khí cao, làm cho nấm mốc phát triển mạnh.
Viêm mũi dị ứng quanh năm
Những trẻ em có sự nhạy cảm di truyền thường có phản ứng dị ứng với các tác nhân trong môi trường xung quanh, và chúng có thể mắc bệnh quanh năm. Để ngăn ngừa sự tái phát nhiều lần, cần xác định một cách chính xác nguyên nhân hoặc tác nhân gây bệnh, có thể là lông thú cưng, thực phẩm, hoặc phấn hoa, và thực hiện biện pháp quản lý thích hợp.
Những triệu chứng của viêm mũi dị ứng trẻ em
Triệu chứng của viêm mũi dị ứng ở trẻ em có thể bao gồm:
Chảy nước mũi: Trẻ có thể thường xuyên chảy nước mũi hoặc có dấu hiệu nghẹt mũi.
Hắt hơi: Trẻ thường hắt hơi nhiều, đặc biệt sau khi tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.
Ngứa mũi: Trẻ có thể cảm thấy ngứa ở mũi, dẫn đến việc gặm, gãi mũi thường xuyên.
Chảy dịch mũi sau: Trẻ có thể có dịch mũi sau chảy xuống họng, gây khó chịu và ho.
Giảm khứu giác: Mùi và vị giác của trẻ có thể bị ảnh hưởng, làm giảm khả năng nhận biết mùi và vị.
Đau mặt: Trẻ có thể cảm thấy đau mặt hoặc áp lực ở vùng mũi và khu vực quanh mắt.
Mắt đỏ và ngứa: Trẻ có thể có triệu chứng mắt đỏ, ngứa, và sưng mắt, thường do viêm kết mạc.
Đau họng: Trẻ có thể bị đau họng hoặc khàn giọng do dị ứng và dịch mũi chảy xuống họng.
Những triệu chứng này có thể xuất hiện trong một khoảng thời gian cụ thể hoặc kéo dài suốt mùa dị ứng. Nếu bạn nghi ngờ trẻ mắc viêm mũi dị ứng, nên tìm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ hoặc chuyên gia về dị ứng.
Cách điều trị viêm mũi dị ứng trẻ em
Cha mẹ cần thường xuyên theo dõi sức khỏe của trẻ và đưa trẻ đến bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng viêm mũi dị ứng. Việc sử dụng thuốc cho trẻ cần được hướng dẫn và theo dõi bởi bác sĩ. Tự ý dùng thuốc có thể gây hại cho trẻ, đặc biệt là trong trường hợp trẻ nhỏ.
Việc xác định tác nhân gây dị ứng cũng rất quan trọng để có phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu biết được nguyên nhân cụ thể, cha mẹ có thể giới hạn tiếp xúc của trẻ với tác nhân gây dị ứng đó. Ví dụ, nếu trẻ dị ứng với lông chó mèo, nên tránh nuôi thú cưng có lông trong nhà.
Hiện nay có nhiều loại thuốc được dùng trong điều trị viêm mũi dị ứng ở trẻ, gồm 2 nhóm chính là loại thuốc dùng tại chỗ và thuốc uống.
Thuốc dùng tại nhà
Nước muối sinh lý, hay dung dịch Natri Clorid 0.9% (NaCl), là lựa chọn an toàn để làm sạch và thông mũi trẻ em trong trường hợp viêm mũi dị ứng. Nó có khả năng làm sạch mũi hiệu quả và giúp làm loãng dịch mũi. Ngoài việc sử dụng dưới dạng nước nhỏ mũi, cha mẹ cũng có thể sử dụng NaCl dạng phun xịt để làm sạch và thông mũi.
Khi sử dụng thuốc xịt mũi Glucocorticoid như Becotide, Nasacort, hoặc Flixonase có thể sử dụng cho trẻ em trong trường hợp viêm mũi dị ứng nhưng không nên sử dụng chúng một cách dài hạn, vì việc sử dụng lâu dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, như gây suy tuyến thượng thận.
Các loại thuốc nhỏ mũi co mạch, như oxymetazolin, naphazolin, thường được sử dụng để điều trị viêm mũi dị ứng. Tuy nhiên, cha mẹ không nên tự ý sử dụng chúng cho trẻ, vì chúng có thể gây ra tác dụng phụ như tím tái, choáng, khó thở. Việc sử dụng thuốc này phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
Thuốc cần có bác sĩ kê đơn
Những nhóm thuốc uống sau chỉ nên được sử dụng cho trẻ dưới sự hướng dẫn và chỉ định cụ thể từ bác sĩ chuyên khoa:
Thuốc uống kháng histamin: Các thuốc như loratadin, clorpheniramin, cetirizin thường được sử dụng để điều trị viêm mũi dị ứng. Chúng giúp giảm triệu chứng như sổ mũi, nhầy mũi, ngứa mũi, và chảy nước mắt. Tuy nhiên, chúng không thể cải thiện tình trạng nghẹt mũi.
Thuốc uống kháng sinh: Thuốc này chỉ được sử dụng khi trẻ bị viêm mũi dị ứng có liên quan đến nhiễm khuẩn. Sử dụng kháng sinh cho trẻ mà không có chỉ định từ bác sĩ là không được phép.
Thuốc uống glucocorticoid: Loại thuốc này thường dành cho các trường hợp viêm mũi và viêm xoang nặng, mạn tính, khi trẻ không phản ứng với các loại thuốc khác. Sử dụng glucocorticoid uống cho trẻ cần sự hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ.
Thuốc uống cường giao cảm (phenylephrine, ephedrin, pseudoephedrin): Không nên sử dụng các loại thuốc này cho trẻ, dù viêm mũi dị ứng hay viêm xoang. Việc sử dụng cường giao cảm có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Xem thêm: Bình rửa mũi trẻ sơ sinh