Lễ cắm nêu cúng lúa là nghi lễ không thể thiếu được trong cuộc sống thường ngày tâm linh của người M’nông nhằm cầu mong thần linh che chở và phù hộ cho lúa có lợi, đc mùa, gia đình no ấm, hạnh phúc. Lễ cắm nêu cúng lúa đc ra mắt khi lúa đã đc làm cho cỏ, vun gốc hai lần.
Đại ý lời khấn: bây giờ ta báo cho hồn lúa, hồn kê, hồn bầu, hồn bí ta sẽ cắm nêu cúng lúa. các thần lúa, thần kê, thần đậu, thần mướp đến ngày đó các thần gọi nhau về ăn lợn, ăn gà, ăn vịt, uống rượu nhà ta. Mời những thần ở luôn luôn ngôi nhà của mình. Khấn vái hẹn ngày có các thần lúa xong, chủ rẫy mở màn khiến cho nêu cúng lúa.
Lễ cắm nêu cúng lúa
được thực hiện như sau: Buổi
sáng sủa ngày
sẵn sàng cắm nêu cúng lúa, chủ rẫy
rời khỏi khu rẫy sẽ cúng lúa, lấy dây buộc túm phần lá của vài bụi lúa
và khấn
thông tin cho thần lúa biết ngày
khiến lễ cắm nêu cúng lúa.
Lễ vật gồm: lợn, gà, vịt, rượu, hai cây nêu đã làm (một cây để cắm trước nhà, một cây cắm ở bên cạnh rẫy), cây cau rừng, cây lúa khô, củ bí kì nam (khắc thành mặt người). những con vật hiến sinh này đều đc buộc quanh cột nêu từ tối hôm trước cho tới sáng hôm sau.
Tối hôm đó
chủ nhà khấn vái mời
các thần lúa, thần ngô, thần đậu, thần mướp, thần bầu bí
đến ăn lợn gà
& ở lại
nhà của mình.
sáng sủa hôm sau chủ nhà giết những con vật hiến sinh này lấy tiết, mật, gan, tim và một con gà đem vào rẫy khiến cho lễ cúng. Chủ rẫy dựng một cây nêu ở trên rẫy và lấy tiết con vật hiến sinh sứt vào cây nêu, van nài thần lúa bình tâm ở lại với rẫy mái ấm gia đình nhà mình. Rồi khấn: Ơi rừng núi tổ tiên, hỡi những thần: thần lúa, thần rừng, thần suối, thần rau. bây giờ mời các thần về phía trên cùng mái ấm gia đình tôi ăn một bữa cơm, gia đình tôi khiến cho lễ cúng những thần, xin các thần phù hộ đảm bảo cho rẫy lúa mái ấm gia đình tôi đc tốt, đc trúng mùa, ngăn ko cho con sâu, con chuột, con sóc đớp phá hoại rẫy lúa, vì vậy gia đình tôi nghèo mong các thần thông cảm, sở hữu tiết ăn tiết, có gan ăn gan, có rau ăn rau, có gà ăn gà, với vịt ăn vịt…. các thần hãy cộng mái ấm gia đình tôi uống rượu buộc phải. Hỡi những thần hãy về trên đây cùng ăn cơm trắng cùng uống rượu cần cộng gia đình sở hữu bà con.
khi cúng rẫy hoàn thành, gia chủ chặt một số trong những cây cau rừng đem về cùng sở hữu củ bí kì nam (tượng trưng cho thần giữ nhà) đưa về đặt trước nhà để xua đuổi ma quỷ. Người M’nông quan điểm rằng, củ bí kì nam sẽ lưu lại cho gió bão ko tràn qua rẫy, những thần xấu, thần dữ như thần Krăch, thần Ndu thấy củ bí kì nam cũng buộc phải giảm thiểu xa, không vào phá rẫy.
Cúng trên rẫy chấm dứt, về nhà: gia chủ lấy tiết gà, vịt quẹt vào cây nêu ở nhà rồi khấn vái: lúc này mời các thần sâu, thần mối về nhà uống rượu, ăn thịt, mong các thần sâu, thần mối ăn no uống say bảy tám ngày ngay tắp lự, ngủ thật say ba bốn tháng mới tỉnh, không ra được rẫy để phá lúa. Bà vợ chủ rẫy hát cúng: Hỡi các thần hãy xua đuổi con chuột, con sóc, con heo rừng hạn chế xa ko vào rẫy phá lúa, phù hộ cho gia đình được mùa, gia đình tôi sẽ khiến lễ tạ ơn các thần.
tiếp nối người nhà cũng ko quên mời khách đến chung vui với mái ấm gia đình, chúng ta cộng nhau bắt gặp ca hát, nhấp những ché rượu phải vui vẻ. Rồi mọi người mở màn uống rượu, người trộn lúa giống lúc trỉa lúa được mời uống trước, tiếp đến chủ nhà & bà con bằng hữu trong bon xóm. đầy đủ người vừa uống rượu vừa đánh chiêng hát múa phấn kích cộng hòa quyện với âm thanh hùng vĩ của núi rừng trầm bổng, loại âm hưởng của cuộc sống đời thường lao lực nơi núi rừng hoang sơ. bây giờ, người M’nông ở thôn Đắk Ngo (Tuy Đức) vẫn gia hạn nghi lễ này.
Trung tam tu thien –
Nhà May MắnĐịa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site : https://maison-chance.org/shop
